Τις πρώτες ώρες της 15ης Απριλίου του 1865, ο Αβραάμ Λίνκολν υποκύπτει από τραύμα στο κεφάλι του. Δολοφονημένος στο Θέατρο Ford, από τον John Wilkes Booth, όπου λίγες μέρες πριν, ακούγοντας την νικητήρια ομιλία του «Προέδρου των Φτωχών», αναφώνησε: «Αυτό σημαίνει υπηκοότητα των Νέγρων. Τώρα, μα τον Θεό, θα τον τελειώσω. Αυτή είναι η τελευταία ομιλία που θα κάνει ποτέ». 1
Κατά την διάρκεια της θητείας του και μάλιστα μέσα στις φλόγες του Εμφυλίου, ο Λίνκολν:
-Υπέγραψε το πρώτο "Homestead Act", επιτρέποντας στους φτωχούς να αποκτήσουν γη. Ο νόμος Homestead ψηφίστηκε το 1862 και έδινε στον αιτούντα την κυριότητα της γης με μικρό ή καθόλου κόστος. Όποιος δεν είχε πάρει τα όπλα εναντίον της «Ένωσης» (συμπεριλαμβανομένων και των πρώην δούλων, ανδρών και γυναικών) θα μπορούσε να πάρει ομοσπονδιακή γη.
-Επέβαλε το πρώτο Ομοσπονδιακό Φόρο Εισοδήματος (Federal Income Tax) στη σύγχρονη ιστορία, με την υπογραφή του στο Νόμο περί Εσόδων, με την οποία επέβαλε 3% φόρο για ετήσια εισοδήματα πάνω από 800$. ώστε να συνεχίσει τον εμφύλιο πόλεμο. Ο Λίνκολν μάλιστα, κατά το τέλος του εμφυλίου, αγανακτισμένος με την συνεργασία των τραπεζών του Βορρά με τους δουλοκτήτες του Νότου είχε δηλώσει: «Έχω δυο μεγάλους εχθρούς. Το στρατό των Νοτίων μπροστά μου και το στρατό των τραπεζιτών πίσω μου. Από τους δυο αυτούς εχθρούς ο χειρότερος είναι ο πίσω μου».
-Eξέδωσε την Διακήρυξη Χειραφέτησης (“Emancipation Proclamation”) η οποία εκκίνησε τη διαδικασία για την απελευθέρωση των σκλάβων στην Αμερική. Η διακήρυξη, η οποία εκδόθηκε κατά τη διάρκεια του αμερικανικού εμφύλιου πολέμου, επέτρεπε σε μαύρους στρατιώτες να πολεμήσουν για την Ένωση κατά των Νότιων. Ήταν επίσης ένας πρόδρομος της Δέκατης Τρίτης Τροπολογίας του Συντάγματος των ΗΠΑ (“Thirteenth Amendment”), η οποία έκανε τη δουλεία παράνομη στις Ηνωμένες Πολιτείες.
-Οδήγησε την Ένωση στη νίκη, κατά τον αιματηρό Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο, αντιμετωπίζοντας γιγαντιαίες πιέσεις: τεράστιες απώλειες στο πεδίο της μάχης από τους δουλοκτήτες και μια γενικευμένη εξέγερση των slave-states του Νότου, που επεδίωκαν να επιβάλλουν την δουλεία ως κυρίαρχο μοντέλο παραγωγής σε όλη την αμερικανική ήπειρο. Παρ 'όλα αυτά, ο Λίνκολν συνέχισε τον αγώνα για τη διατήρηση της Ένωσης και δεν "ξέχασε" το βασικό αίτιο αυτού του πολέμου. Την αδυναμία συνύπαρξης της σκλαβιάς με την μισθωτή εργασία. Αυτό το τελευταίο, προκάλεσε τη βαθιά εκτίμηση του Μαρξ, όπου εκφράστηκε σε πολλές περιπτώσεις ως και την δολοφονία του, λίγες μέρες μετά την παράδοση των Νοτίων στον Στρατηγό Ulysses Grant.
Ο Λίνκολν δεν πρόλαβε να παρακολουθήσει την ψήφιση της 13ης τροπολογίας, ούτε να επιβλέψει της Ανοικοδόμηση (“Reconstruction”). Ο Αντι-Πρόεδρος Johnson, γρήγορα εγκατέλειψε την εξισωτική στρατηγική του Προέδρου – Μάρτυρα και βύθισε τις ΗΠΑ στα παλιά προβλήματα. Ό σπόρος όμως είχε πέσει. Με την κατάργηση της Δουλείας, άνοιξε ο χώρος για την ανάδυση του αμερικάνικου εργατικού κινήματος και του αγώνα για το Ωχτάωρο.
«Στις Ενωμένες Πολιτείες της Βόρειας Αμερικής παράλυε κάθε αυτοτελές εργατικό κίνημα, όσον καιρό η δουλεία παραμόρφωνε ένα μέρος της δημοκρατίας. Η εργασία των ανθρώπων με λευκή επιδερμίδα δεν μπορεί να χειραφετηθεί εκεί όπου στιγματίζεται η εργασία των ανθρώπων με μαύρη επιδερμίδα. Από το θάνατο της δουλείας όμως ξεπήδησε αμέσως μια καινούργια ξανανιωμένη ζωή. Ο πρώτος καρπός του εμφυλίου πολέμου ήταν η ζύμωση για το οκτάωρο που με ταχύτητα ατμομηχανής προχωρεί από τον Ατλαντικό ως τον Ειρηνικό Ωκεανό, από τη Νέα Αγγλία ως την Καλιφόρνια».
Κ. Μαρξ: «Το Κεφάλαιο», τόμος πρώτος, σελ. 314-315
Στις 21 Απριλίου του 1865, το τρένο που μετέφερε το φέρετρο του Προέδρου Αβραάμ Λίνκολν αφήνει την Ουάσινγκτον και ξεκινάει για το Σπρίνγκφιλντ του Ιλινόις, όπου θα ταφεί στις 4 Μαΐου Το τρένο που μετέφερε το σώμα του Λίνκολν ταξίδεψε μέσα από 180 πόλεις, επιτρέποντας σε εκατομμύρια μαύρους και φτωχούς να δουν για μια τελευταία φορά τον Πρόεδρο , όπου, αντίθετα με τόσους και τόσους άλλους, ξεκίνησε ως συντηρητικός και έφυγε ως ένα σύμβολο των επαναστατών στη χώρα του και παντού.
